Logopeda
Praca logopedy w naszej szkole skupia się na wspieraniu rozwoju komunikacyjnego uczniów. Logopeda ocenia poziom rozwoju mowy uczniów klas 0-3, a następnie wskazuje potrzebę terapii logopedycznej, poszerzonej diagnozy oraz konsultacji specjalistycznych.
Poprzez terapię logopedyczną podczas zajęć grupowych, logopeda wspomaga uczniów w rozmowy mowy, przezwyciężaniu trudności z wymową, rozwija zakres słownictwa czynnego i biernego, stymuluje sprawność narządów artykulacyjnych będących podstawą prawidłowej i wyraźnej wymowy, wspomaga w nauce tworzenia skutecznej komunikacji oraz wzmacnia rozwój społeczno-emocjonalny i motywuje do rozwoju umiejętności współdziałania i współpracy w grupie.
Logopeda to nie tylko specjalista w dziedzinie terapii mowy, ale także partner w procesie edukacyjnym. Współpracuje ściśle z nauczycielami, identyfikując obszary, w których uczniowie mogą potrzebować dodatkowego wsparcia. Przekazuje wskazówki mające na celu dostosowanie form i metod nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów z trudnościami komunikacyjnymi.
Współpracując z rodzicami, logopeda dostarcza wskazówek i zaleceń dotyczących pracy z dziećmi w domu, podaje przykładowe ćwiczenia, które rodzice mogą wykonywać z dziećmi podczas zabaw oraz indywidualnie wspomaga rodziców w podejmowaniu działań dobranych do potrzeb konkretnego ucznia.
Do zadań logopedy w szkole należą:
- diagnozowanie logopedyczne, w tym prowadzenie badań przesiewowych w celu ustalenia stanu mowy oraz poziomu rozwoju językowego uczniów;
- prowadzenie zajęć logopedycznych dla uczniów oraz porad i konsultacji dla rodziców i nauczycieli w zakresie stymulacji rozwoju mowy uczniów i eliminowania jej zaburzeń;
- podejmowanie działań profilaktycznych zapobiegających powstawaniu zaburzeń komunikacji językowej we współpracy z rodzicami uczniów;
- wspieranie nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i innych specjalistów w:
- rozpoznawaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów w celu określenia mocnych stron, predyspozycji, zainteresowań i uzdolnień uczniów oraz przyczyn niepowodzeń edukacyjnych lub trudności w funkcjonowaniu uczniów, w tym barier i ograniczeń utrudniających funkcjonowanie ucznia i jego uczestnictwo w życiu przedszkola, szkoły i placówki,
- udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Zalecane jest systematyczne wykonywanie ćwiczeń w domu (10-15 minut 3-5 razy w tygodniu) w celu uzyskania oczekiwanych efektów terapii logopedycznej.
Odpowiedni poziom sprawności narządów artykulacyjnych, głównie języka, warg i podniebienia, warunkuje prawidłową wymowę głosek. Gimnastyka aparatu mowy jest istotnym krokiem w celu osiągnięcia tej ważnej sprawności. Można ją prowadzić w formie zabawy. Sprawmy, aby dziecko odczuwało radość i zadowolenie.
- Cmokanie i parskanie (wprawianie warg w drganie);
- Wymawianie na przemian "a" - "o" lub "e" - "o" przy maksymalnym oddaleniu od siebie górnej i dolnej wargi;
- Oddalanie od siebie kącików ust, jak przy "i";
- Zbliżanie do siebie kącików ust (ściąganie warg) jak przy "u";
- Wargi wysunąć do przodu, ściągnąć je (jak przy gwizdaniu) i przesuwać w kąciki ust: w prawo, w lewo, a następnie wykonywać nimi ruchy okrężne;
- Masowanie warg zębami (górnymi dolnej wargi i odwrotnie);
- Nadymać policzki przy zwartych wargach;
- Nadymać policzki i zatrzymać powietrze w jamie ustnej na około 4 -5 sekund, następnie oddychać przez nos bez zmiany położenia warg i policzków;
- Nadymać policzki na zmianę lewy i prawy, przesuwać powietrze z jednej strony jamy ustnej do drugiej przy zwartych wargach;
- Przy zwartych szczękach i wargach odciągać na przemian kąciki ust na boki;
- Przy zaciśniętych zębach zwierać i rozwierać wargi (zwarcie ma być silne, rozwarcie możliwie największe).
- Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych zębów, a następnie do górnej wargi przy maksymalnym opuszczeniu szczęki dolnej;
- Oblizywanie dolnej i górnej wargi;
- Język wykonuje poziome ruchy wahadłowe od jednego do drugiego kącika ust;
- Ruchy koliste języka w prawo i w lewo wewnątrz jamy ustnej;
- Oblizywanie lub "odliczanie" zębów i zewnętrznej powierzchni dziąseł pod wargami;
- Żuć język, udawać ssanie cukierka.
- Płukanie gardła ciepłą wodą (to ćwiczenie pomaga uzyskać dźwięki "k" i "g");
- Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej;
- Chrapanie na wdechu i wydechu;
- Głębokie oddychanie przez usta przy zatkanym nosie.
- pozycja wyjściowa (siad na krześle, ręce oparte na kolanach), ruch (wdech z uniesieniem rąk przodem w górę), pozycja końcowa (wydech z równoczesnym skłonem tułowia w przód);
- dmuchanie na płomień świecy, na wiatraczek;
- chuchanie na dłonie, na szybę;
- nadmuchiwanie balonów i gumowych zabawek;
- śpiewanie;
- puszczanie baniek mydlanych;
- dmuchanie na papier, małe autka, chustę;
- odliczenie na jednym wydechu, wymawianie na wydechu samogłosek - początkowo pojedynczo, potem po 2-3 (dziecko wymawia jak najdłużej samogłoskę.
Ćwiczenia oddechowe można prowadzić w różnych pozycjach: na siedząco, w pozycji stojącej lub leżącej na plecach i na brzuchu.
- nazywanie obiektów na obrazkach, np. w książeczkach, albumach; budowanie zdań do obrazków;
- gry typu Dobble/ Ale pary;
- czytanie z dzieckiem wierszyków, powtarzanie przez dziecko kolejnych wersów, zapamiętywanie wierszy;
- rozmowa z dzieckiem o przeczytanym tekście (np. wierszu, bajce):
- dziecko opowiada swoimi słowami, o tym co przedstawia fragment tekstu,
- rodzic wyjaśnia dziecku nieznane słowa, podaje przykłady użycia,
- dziecko może próbować wyobrazić sobie, co nastąpi dalej w czytanej historii,
- dziecko może wyobrazić sobie i opisać postacie, jeżeli ich wygląd nie jest szczegółowo opisany, może opisać scenę, w której rozgrywa się historia,
- warto porozmawiać z dzieckiem o emocjach i zachowaniach społecznych, które przedstawia tekst,
- warto zastanowić się z dzieckiem nad tym, jak ono mogłoby poradzić sobie w sytuacji przedstawionej w tekście.